Навошта Меркель спатрэбіўся Каўказ

Андрэй Манойло. Фота: facebook.com/Андрей Манойло

Канцлер Нямеччыны Ангела Меркель адправілася ў замежнае турнэ, падчас якога ўпершыню за шмат гадоў наведае ключавыя дзяржавы каўказскага рэгіёну. У кожнай з краін рэгіёну: Грузіі, Арменіі, Азербайджане - кіраўніка ФРГ чакае больш чым насычаная позва. Бо Берлін па праве пакуль яшчэ параўноўваюць з Еўрасаюзам у шырокім разуменні гэтага слова, таму і ў Тбілісі, і ў Ерэване, і ў Баку, безумоўна, скарыстаюцца магчымасцю напрамую давесці да лідэра Еўропы сваю пазіцыю па ключавых двухбаковым і рэгіянальных пытаннях, заручыцца падтрымкай па тых ці іншым праблемным сітуацыях.

Пра тое, што стаіць за паездкай Ангелы Меркель на Каўказ і якія канкрэтна праблемы яна абмяркуе з кіраўніцтвам кожнай з краін рэгіёну, у інтэрв'ю «Парламенцкай газеце» расказаў член Навуковага савета пры Савеце бяспекі РФ Андрэй Манойло.

- Андрэй Віктаравіч, як, на вашу думку, варта расцэньваць турнэ Ангелы Меркель?

- Канцлер Германіі ў дадзеным выпадку выступае не столькі як прадстаўнік сваёй дзяржавы, але ў першую чаргу як лідэр ўсяго Еўрасаюза. І да абмеркавання ў каўказскіх сталіцах, акрамя спецыфічных для кожнай з краін, будуць прапанаваныя агульныя пытанні. Напрыклад, па больш цеснай інтэграцыі з ЕС, па канкрэтных напрамках узаемадзеяння, у тым ліку з пункту гледжання прадастаўлення з боку еўрапейцаў розных прывілеяў.

Важна не выпускаць з-пад увагі і яшчэ адзін важны момант. Справа ў тым, што рэгіён - адна з пляцовак, дзе традыцыйна актыўна працуюць ЗША. Еўрасаюз, дарэчы, таксама не пакідаў увагай Каўказ, але ўсё ж у знешнепалітычнай позве ён займаў у пэўным сэнсе перыферыйныя пазіцыі. Берлін і Брусель заўсёды згаджаліся, што прыярытэтная роля ў рэгіёне захоўваецца за Вашынгтонам.

Цяпер, відаць, сітуацыя памянялася, і на фоне канфлікту Меркель з [прэзідэнтам ЗША Дональдам] Трампам лідэр Германіі вырашылася парушыць статус-кво і ўварвацца ў сферу «выключных» інтарэсаў ЗША. Наносячы, такім чынам, своеасаблівы асіметрычны ўдар па Беламу дому.

Пры гэтым трэба аддаваць сабе справаздачу, што Берлін доўгі час акуратна, але планамерна нарошчваў свой уплыў у рэгіёне Закаўказзя, у тым ліку ваенна-палітычнае. Дастаткова сказаць пра ўдзел нямецкіх войскаў у аперацыях у Афганістане.

- Напэўна, ваенная тэматыка будзе пераважаць і ў перамовах Меркель з грузінскай бокам?

- Думаю, што ў гэтым аспекце галоўнай тэмай для абмеркавання стануць ваенныя кантракты. Таму што Берлін гатовы пастаўляць сваю зброю і дарадцаў, а Грузія мае патрэбу ў мадэрнізацыі сваіх узброеных сілаў у чаканні запрашэння ад НАТА. Таму грузінскі збройны рынак дае добрыя новыя магчымасці для нямецкага вытворцы.

Да таго ж Грузія валодае каласальна важным стратэгічным становішчам, якое займае гэтая краіна. Гэта свайго роду «непатапляльны авіяносец», які спатрэбіцца і на выпадак вялікай сваркі з Іранам, і пры нейкім іншым канфлікце ў рэгіёне.

- Якія інтарэсы прывялі Ангелу Меркель у Азербайджан? Таксама ваенныя кантракты або, можа, маршруты транспарціроўкі энерганосьбітаў?

- На мой погляд, там лідэр Германіі перш за ўсё зробіць акцэнт на прасоўванні інтарэсаў нямецкага бізнесу. Зноў жа, зброевых карпарацый, таму што азербайджанскі рынак у гэтым сэнсе вельмі нават прывабны і ёмісты. Гэты аспект ўзмацняецца на фоне бурных палітычных працэсаў у суседняй Арменіі. Так што ў кампаній з ФРГ з'яўляецца добрая магчымасць зарабіць.

Што тычыцца газаправода, то думаю, што Берлін менавіта гэты маршрут не вельмі цікавіць, таму як арыентаваны ён на Паўднёвую Еўропу. Германа-азербайджанскія перамовы тут могуць весціся, але не пра тое, быць праекту ці не, а пра, дапусцім, балансе коштаў на вуглевадароды і да таго падобным. Германія сама пры рэалізацыі праекту «Паўночны паток - 2» ўмацуе свае пазіцыі як пастаўшчыка прыроднага газу канчатковаму еўрапейскаму спажыўцу.

- Важным пунктам, без сумневу, з'яўляецца Арменія. Што туды прывяло нямецкага канцлера?

- Перакананы, што галоўнай мэтай наведвання Ангелай Меркель Арменіі з'яўляецца яе жаданне ўбачыць на свае вочы, што там усё-такі адбываецца. Таму што на дыстанцыі разабрацца ў сітуацыі немагчыма.

Якой будзе Арменія, ці ўтрымаецца ва ўладзе [прэм'ер-міністр Нікол] Пашынян і шмат іншых пытанняў патрабуюць тлумачэнні. У тым ліку як далёка зойдуць «зачысткі» сярод папярэдняга кіраўніцтва краіны.

Еўрапейскае ж прысутнасць у Арменіі і так ёсць, бо краіну можна прылічыць да лідэраў з пункту гледжання наяўнасці там рознага роду некамерцыйных арганізацый, якія, не сакрэт, часта з'яўляюцца інструментам палітыкі ЕС і прасоўваюць яго інтарэсы.

Андрэй Віктаравіч, як, на вашу думку, варта расцэньваць турнэ Ангелы Меркель?
Напэўна, ваенная тэматыка будзе пераважаць і ў перамовах Меркель з грузінскай бокам?
Якія інтарэсы прывялі Ангелу Меркель у Азербайджан?
Таксама ваенныя кантракты або, можа, маршруты транспарціроўкі энерганосьбітаў?
Што туды прывяло нямецкага канцлера?